Op 3 december werd er een gastcollege geven bij de cursus Beeldcultuur door Mevrouw Van der Kaa. Zij vertelde over verschillende manieren van storytelling en liet aan de hand van voorbeelden zien hoe deze manieren zich voordoen in de praktijk. Tevens was dit gastcollege het laatste college van Beeldcultuur en daarom zal ik deze blog wijden aan dit college gegeven door Mevrouw Van der Kaa.
Storytelling is het vertellen over gebeurtenissen in woorden, afbeeldingen en geluiden. Er zijn verschillende manieren om een verhaal te vertellen waarbij gebruik wordt gemaakt van verschillende soorten media. Bij verschillende soorten media kun je denken aan televisie, radio, internet, games en gedrukte media zoals kranten en tijdschriften. Hille noemt drie manieren waarop je gebruik kunt maken van verschillende media terwijl er een verhaal verteld wordt, namelijk: digital storytelling, cross media storytelling en transmedia storytelling.
Digital storytelling is een manier van verhalen vertellen waarbij gebruikt wordt gemaakt van digitale tools. Hierbij moet je denken aan spellen, web-based stories, interactieve verhalen en teksten met hyperlinks (hypertekst) (Van der Kaa, 2012). Mensen kunnen tegenwoordig verhalen lezen van anderen verspreid over de hele wereld via het internet door middel van blogs, terwijl je vroeger alleen verhalen kon lezen die in boeken gedrukt of geschreven waren of door werden verteld. Vroeger mond tot mond, nu via blogs en sociale netwerken. Vroeger in de directe fysieke omgeving, maar nu in de grote digitale omgeving (Janssen, 2007). Naar mijn mening kun je digital storytelling ook wel creative storytelling noemen, gezien er zoveel mogelijkheden op het internet zijn om je eigen verhaal te vertellen.
Digital Storytelling kan op twee verschillende manieren verteld worden, namelijk lineair en non-lineair. Digital Storytelling op een lineaire manier verteld moeten we denken aan het spel Pacman. Hierbij is het de bedoeling dat je uiteindelijk de eind baas verslaat. Het verhaal wordt als het ware van voor naar achteren verteld en het draait erom dat je het einde behaalt van het spel. Digital storytelling op een non-lineaire manier wordt mee bedoeld dat een verhaal dat bijvoorbeeld in een spel verteld wordt, niet chronologisch is. Je kunt zelf bepalen wat je doet en wanneer je het doet. Je wordt minder gestuurd tijdens het spelen van het spel en hebt hierdoor zelf de storytelling in de hand. De keuzes die je zelf maakt, bepalen wat er gebeurt. Het voldoet niet meer aan de traditionele conventies van verhalen vertellen.
Cross media storytelling is een lineaire manier van storytelling en hierdoor vrij traditioneel (Hille, 2012). Een goed voorbeeld van cross media storytelling zie je terugkomen bij het televisie programma van de kro 'Boer zoekt vrouw'. Elke week krijg je een aflevering te zien waarin chronologisch verteld wordt over de boeren en de vrouwen door middel van camerabeelden. Na elke uitzending wordt er een aangegeven dat je nog meer te weten kunt komen over de boeren, maar om aan deze informatie te komen moet je wel even naar de site gaan. Hier kun je onder het kopje Extra, diepte interviews vinden met de boeren en de vrouwen om naast het programma zelf, meer op de hoogte te zijn van de gebeurtenissen rondom de boeren.
Transmedia storytelling is naast digital storytelling en cross media storytelling een manier om een verhaal te vertellen. De term is in 2003 bedacht door Henry Jenkins. Hij wilde beschrijven welke veranderingen technologie brengt in de manier waarop media worden gemaakt en geconsumeerd (Dilli & Bos, 2012). Een transmediaal verhaal is volgens Jenkins "een verhaal dat zich ontvouwt via verschillende mediakanalen waarin elk kanaal een distinctieve bijdrage levert aan de totale verhaallijn."
Op het eerste ogenblik lijkt transmedia storytelling veelal op cross media storytelling, maar het verschilt van elkaar. Bij crossmedia wordt exact hetzelfde verhaal verteld als via verschillende kanalen. Wel zijn er een aantal aanpassingen gedaan in het verhaal, zodat het verhaal voldoet aan de regels van het desbetreffende medium (Dilli & Bos, 2012). Denk hierbij aan de boeken van Harry Potter en de film. Enige bewerkingen zijn toegepast zodat het verhaal geschikt is voor de film versie. Bij transmedia vertelt elk medium zijn eigen unieke verhaal.
Tijdens het college zijn we dieper ingegaan op de 7 principes die Jenkins toekent aan transmedia storytelling. Deze principes zal ik hieronder kort toelichten.
Spreadability vs. Drillability: Een transmediale productie kan deelbaar worden met anderen, mensen worden enthousiast en willen doorvertellen wat zij weten of hebben gezien. Ze verspreiden de informatie over het gehele medialandschap. Ook kunnen ze zo onder de indruk raken van een verhaal dat ze verder gaan zoeken naar informatie. Er wordt dieper ingegaan op een onderwerp dat we interessant vinden.
Continuity vs. Multiplicity: Continuity is het verder werken op een verhaallijn. Er bestaat een definitieve versie van een verhaal, maar daaraan worden verschillende andere versies verbonden via verschillende media. Deze verschillende versies maken alsnog deel uit van de originele versie. Multiplicity daarentegen staat voor verschillend mogelijke versies van het origineel.
Immersion vs. Extraction: Je kunt dingen uit de transmediale wereld halen en de eigen wereld inbrengen, of je verdwaalt in de transmediale wereld. Van der Kaa gaf een mooi voorbeeld van deze principes. Iedereen weet dat de wereld van Harry Potter in de werkelijkheid niet bestaat, maar toch kunnen we de dingen beleven die Harry Potter mee maakt. Aan de hand van de boeken en een film is er een Harry Potter park ontwikkeld in Orlande (Verenigde Staten). Hier kun je bijvoorbeeld, net als Harry Potter, een toverstaf kopen bij Olivander. Je beleeft wat er gebeurt als je een eigen toverstaf gaat halen en je voelt je daarna een echte tovenaar. Uit de transmediale wereld is een element gehaald dat in de eigen wereld wordt gestopt, en je bent uiteindelijk voor heel even onderdeel van deze transmediale wereld geworden.
World Building: World Building is het creëren van een eigen wereld, gebaseerd op een verhaallijn van een bepaald soort medium. Hierbij moet je niet alleen denken aan fictieve geografie, maar ook aan culturele geografie. Hoe gedragen de mensen zich, wat zijn hun normen en waarden, hoe praten ze, wat maken ze elke dag mee, wat voor kleding wordt er gedragen en dergelijke. World Building wordt bijvoorbeeld bij Lord of the Rings. Uiteindeilijk begrijp je hoe het lang fictief geografisch in elkaar zit, maar je begrijpt ook de culturele aspecten van het verhaal.
Seriality: Een verhaal wordt opgedeeld in verschillende hoofdstukken die elkaar daarna opvolgen. Deze hoofdstukken worden los van elkaar gepresenteerd en vaak afgesloten door middel van een cliffhanger. Deze cliffhanger zorgt ervoor dat je het verhaal blijft volgen.
Subjectivity: Vanuit verschillende soorten media kun je kijken naar een verhaallijn. Je kijkt vanuit verschillende gezichtspunten naar gebeurtenissen van het verhaal.Van bijvoorbeeld het verhaal Harry Potter had je eerst de boeken, daarna de films, waarna de games snel volgden. Het is mogelijk om vanuit deze gezichtspunten naar het verhaal te kijken.
Performance: Met performance wordt het betrekken van het publiek bedoeld bij een verhaallijn. Het publiek krijgt de mogelijkheid om bijvoorbeeld verhaallijnen te bedenken die bij de originele verhaallijn hoort. Een voorbeeld hiervan is de serie Lost. Bij deze serie werden allerlei verhaallijnen bedacht waardoor de originele verhaallijn niet meer duidelijk was. Ook hadden de makers geen grip op de situatie en uiteindelijk liep het een beetje uit de hand. Voor de een is performance een vloek, terwijl het voor de ander juist een zege is. Een zege kan performance zijn wanneer het publiek op een, voor de makers, positieve manier deelnemen aan een verhaallijn.
Tot slot zou ik graag een interessante documentaire willen delen over Transmedia Storytelling projecten. Hierin spreken verschillende Nederlandse pioniers over het maken van transmediale projecten.
Op het eerste ogenblik lijkt transmedia storytelling veelal op cross media storytelling, maar het verschilt van elkaar. Bij crossmedia wordt exact hetzelfde verhaal verteld als via verschillende kanalen. Wel zijn er een aantal aanpassingen gedaan in het verhaal, zodat het verhaal voldoet aan de regels van het desbetreffende medium (Dilli & Bos, 2012). Denk hierbij aan de boeken van Harry Potter en de film. Enige bewerkingen zijn toegepast zodat het verhaal geschikt is voor de film versie. Bij transmedia vertelt elk medium zijn eigen unieke verhaal.Tijdens het college zijn we dieper ingegaan op de 7 principes die Jenkins toekent aan transmedia storytelling. Deze principes zal ik hieronder kort toelichten.
Spreadability vs. Drillability: Een transmediale productie kan deelbaar worden met anderen, mensen worden enthousiast en willen doorvertellen wat zij weten of hebben gezien. Ze verspreiden de informatie over het gehele medialandschap. Ook kunnen ze zo onder de indruk raken van een verhaal dat ze verder gaan zoeken naar informatie. Er wordt dieper ingegaan op een onderwerp dat we interessant vinden.
Continuity vs. Multiplicity: Continuity is het verder werken op een verhaallijn. Er bestaat een definitieve versie van een verhaal, maar daaraan worden verschillende andere versies verbonden via verschillende media. Deze verschillende versies maken alsnog deel uit van de originele versie. Multiplicity daarentegen staat voor verschillend mogelijke versies van het origineel.
Immersion vs. Extraction: Je kunt dingen uit de transmediale wereld halen en de eigen wereld inbrengen, of je verdwaalt in de transmediale wereld. Van der Kaa gaf een mooi voorbeeld van deze principes. Iedereen weet dat de wereld van Harry Potter in de werkelijkheid niet bestaat, maar toch kunnen we de dingen beleven die Harry Potter mee maakt. Aan de hand van de boeken en een film is er een Harry Potter park ontwikkeld in Orlande (Verenigde Staten). Hier kun je bijvoorbeeld, net als Harry Potter, een toverstaf kopen bij Olivander. Je beleeft wat er gebeurt als je een eigen toverstaf gaat halen en je voelt je daarna een echte tovenaar. Uit de transmediale wereld is een element gehaald dat in de eigen wereld wordt gestopt, en je bent uiteindelijk voor heel even onderdeel van deze transmediale wereld geworden.
World Building: World Building is het creëren van een eigen wereld, gebaseerd op een verhaallijn van een bepaald soort medium. Hierbij moet je niet alleen denken aan fictieve geografie, maar ook aan culturele geografie. Hoe gedragen de mensen zich, wat zijn hun normen en waarden, hoe praten ze, wat maken ze elke dag mee, wat voor kleding wordt er gedragen en dergelijke. World Building wordt bijvoorbeeld bij Lord of the Rings. Uiteindeilijk begrijp je hoe het lang fictief geografisch in elkaar zit, maar je begrijpt ook de culturele aspecten van het verhaal.
Seriality: Een verhaal wordt opgedeeld in verschillende hoofdstukken die elkaar daarna opvolgen. Deze hoofdstukken worden los van elkaar gepresenteerd en vaak afgesloten door middel van een cliffhanger. Deze cliffhanger zorgt ervoor dat je het verhaal blijft volgen.
Subjectivity: Vanuit verschillende soorten media kun je kijken naar een verhaallijn. Je kijkt vanuit verschillende gezichtspunten naar gebeurtenissen van het verhaal.Van bijvoorbeeld het verhaal Harry Potter had je eerst de boeken, daarna de films, waarna de games snel volgden. Het is mogelijk om vanuit deze gezichtspunten naar het verhaal te kijken.
Performance: Met performance wordt het betrekken van het publiek bedoeld bij een verhaallijn. Het publiek krijgt de mogelijkheid om bijvoorbeeld verhaallijnen te bedenken die bij de originele verhaallijn hoort. Een voorbeeld hiervan is de serie Lost. Bij deze serie werden allerlei verhaallijnen bedacht waardoor de originele verhaallijn niet meer duidelijk was. Ook hadden de makers geen grip op de situatie en uiteindelijk liep het een beetje uit de hand. Voor de een is performance een vloek, terwijl het voor de ander juist een zege is. Een zege kan performance zijn wanneer het publiek op een, voor de makers, positieve manier deelnemen aan een verhaallijn.
Tot slot zou ik graag een interessante documentaire willen delen over Transmedia Storytelling projecten. Hierin spreken verschillende Nederlandse pioniers over het maken van transmediale projecten.
Tijdens een meeloopdag aan Tilburg University bij de studie Algemene Cultuurwetenschappen heb ik het college van Mevrouw Van der Kaa al eens eerder mogen bijwonen. Dit college vond ik toen al interessant alleen had ik geen idee waar het allemaal over ging, omdat ik niet op de hoogte was van de voorgaande informatie die gegeven was door Meneer van Driel. Toch heeft dit gastcollege mij vorig jaar kunnen overtuigen om me in te schrijven voor deze studie en ben ik nog steeds blij met mijn keuze!
Bronnen
Theorie gastcollege: Van der Kaa, H. (2012). Gastcollege Beeldcultuur, storytelling. Maandag 3 december 2012, Tilburg University
Aanvullende informatie:
- Boer zoekt vrouw (2013). Geraadpleegd via: http://boerzoektvrouw.kro.nl/
- Dillin, S & Bos, S. (2012, 16 juli). Transmedia storytelling: de ontvanger als onderdeel van het verhaal. [Web log post]. Geraadpleegd via: http://www.frankwatching.com/archive/2012/07/16/transmedia-storytelling-de-ontvanger-als-onderdeel-van-het-verhaal/
- Dillin, S & Bos, S. (2012, 16 juli). Transmedia storytelling: de ontvanger als onderdeel van het verhaal. [Web log post]. Geraadpleegd via: http://www.frankwatching.com/archive/2012/07/16/transmedia-storytelling-de-ontvanger-als-onderdeel-van-het-verhaal/
- Janssen, F. (2007, 11 maart). Digital storytelling: De kunst van het toevoegen. [Web log post]. Geraadpleegd via: http://www.frankwatching.com/archive/2007/03/11/digital-storytelling-de-kunst-van-het-toevoegen/
- Jenkins, H. (2010, 21 juni). Transmedia education: The 7 Principles Revisited. [ Web log post]. Geraadpleegd via: http://henryjenkins.org/2010/06/transmedia_education_the_7_pri.html
- TedVera. (2012, 29 mei). Dutch insight on transmedia [ Video file]. Geraadpleegd via: http://www.dutchcowboys.nl/transmedia/24966
- TedVera. (2012, 29 mei). Dutch insight on transmedia [ Video file]. Geraadpleegd via: http://www.dutchcowboys.nl/transmedia/24966
Geen opmerkingen:
Een reactie posten